Dietetyk to wykwalifikowany specjalista zajmujący się zdrowiem i żywieniem człowieka. Jego głównym zadaniem jest opracowywanie planów żywieniowych, które pomagają utrzymać zdrowie, poprawić samopoczucie oraz wspierać leczenie i prewencję różnych chorób. Dietetyk posiada szeroką wiedzę z zakresu biologii, biochemii, fizjologii, medycyny i psychologii, co pozwala mu na kompleksowe podejście do zdrowia pacjentów.
 

Rodzaje dietetyki

●    Dietetyka kliniczna: Dietetycy kliniczni pracują z pacjentami w szpitalach, klinikach i gabinetach prywatnych, pomagając im w zarządzaniu chorobami takimi jak cukrzyca, choroby serca, otyłość, choroby nerek, a także w trakcie rekonwalescencji po operacjach.
●    Dietetyka sportowa: Dietetycy sportowi współpracują ze sportowcami i osobami aktywnymi fizycznie, pomagając im w optymalizacji diety w celu poprawy wyników sportowych, regeneracji po treningach i zapobiegania kontuzjom.
●    Dietetyka pediatryczna: Dietetycy pediatryczni zajmują się żywieniem dzieci i młodzieży, pomagając w rozwiązywaniu problemów związanych z niedożywieniem, alergiami pokarmowymi, otyłością dziecięcą i innymi problemami zdrowotnymi.
●    Dietetyka geriatryczna: Dietetycy geriatryczni koncentrują się na potrzebach żywieniowych osób starszych, pomagając im w utrzymaniu zdrowia, zapobieganiu chorobom przewlekłym i poprawie jakości życia.
●    Dietetyka publiczna: Dietetycy zajmujący się zdrowiem publicznym pracują nad promocją zdrowych nawyków żywieniowych w społeczeństwie poprzez programy edukacyjne, kampanie zdrowotne i politykę żywieniową.
●    Psychodietetyka: Psychodietetycy łączą wiedzę z zakresu dietetyki i psychologii, pomagając pacjentom zrozumieć i zmienić nawyki żywieniowe, które mogą być związane z emocjami, stresem lub zaburzeniami psychicznymi. Pracują z osobami, które mają trudności z kontrolą wagi, zaburzeniami odżywiania, jak również tymi, którzy chcą zrozumieć lepiej swoje relacje z jedzeniem.
 

Jak pracuje dietetyk?

Dietetyk działa na wielu płaszczyznach, aby pomóc swoim pacjentom osiągnąć i utrzymać zdrowie poprzez odpowiednie nawyki żywieniowe. Proces pracy dietetyka można podzielić na kilka kluczowych etapów:

1.    Pierwsza konsultacja: Pierwsza wizyta u dietetyka jest zazwyczaj najdłuższa i najbardziej szczegółowa. Obejmuje:
●    Wywiad zdrowotny: Dietetyk przeprowadza szczegółowy wywiad dotyczący historii zdrowia pacjenta, jego obecnego stanu zdrowia, stylu życia, nawyków żywieniowych, aktywności fizycznej, alergii i nietolerancji pokarmowych oraz celów zdrowotnych.
●    Analiza nawyków żywieniowych: Pacjent opisuje swoje codzienne posiłki, ich skład, ilość oraz sposób przygotowania. Dietetyk ocenia te nawyki pod kątem ich wpływu na zdrowie pacjenta.
●    Pomiar składu ciała: Dietetyk dokonuje pomiarów antropometrycznych, takich jak waga, wzrost, obwód talii i bioder oraz analizuje skład ciała przy użyciu specjalistycznego sprzętu, np. analizatora składu ciała.

2.    Opracowanie indywidualnego planu żywieniowego : Na podstawie zebranych informacji dietetyk tworzy spersonalizowany plan żywieniowy, który uwzględnia:
●    Potrzeby energetyczne: Kaloryczność diety jest dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta, biorąc pod uwagę jego wiek, płeć, poziom aktywności fizycznej oraz cele zdrowotne.
●    Preferencje smakowe: Plan żywieniowy uwzględnia preferencje smakowe pacjenta, aby był on bardziej skłonny do przestrzegania zaleceń.
●    Stan zdrowia: Dietetyk uwzględnia ewentualne choroby przewlekłe, alergie i nietolerancje pokarmowe.

3.    Edukacja i wsparcie: Dietetyk nie tylko dostarcza plan żywieniowy, ale także edukuje pacjenta na temat zdrowego odżywiania. Podczas kolejnych wizyt dietetyk:
●    Wyjaśnia zasady zdrowego odżywiania: Uczy pacjentów, jak komponować posiłki, czytać etykiety produktów spożywczych i dokonywać zdrowych wyborów żywieniowych.
●    Udziela praktycznych porad: Pomaga w planowaniu posiłków, sugeruje zdrowe przepisy i techniki gotowania, które pacjent może wykorzystać na co dzień.
●    Motywuje i wspiera: Dietetyk oferuje wsparcie emocjonalne i motywacyjne, pomagając pacjentom utrzymać motywację do zmiany nawyków żywieniowych.

4.     Monitorowanie postępów: Regularne wizyty kontrolne są kluczowym elementem pracy dietetyka. Podczas tych wizyt dietetyk:
●    Ocena postępów: Sprawdza, jakie postępy pacjent osiągnął w stosunku do założonych celów, analizuje zmiany w składzie ciała, ocenia wyniki badań laboratoryjnych.
●    Dostosowanie planu: Wprowadza ewentualne korekty w planie żywieniowym w zależności od wyników, postępów i nowych informacji zdrowotnych.
●    Rozwiązywanie problemów: Pomaga pacjentom pokonywać trudności, jakie mogą napotkać na drodze do zdrowego stylu życia, np. pokusy żywieniowe, sytuacje stresowe czy brak czasu na przygotowanie zdrowych posiłków.

5.    Współpraca z innymi specjalistami: Dietetyk często współpracuje z innymi specjalistami w celu zapewnienia kompleksowej opieki nad pacjentem. Może to obejmować:
●    Lekarze: Współpraca z lekarzami różnych specjalizacji (np. endokrynolodzy, kardiolodzy, gastroenterolodzy) w celu skoordynowania leczenia pacjentów z chorobami przewlekłymi.
●    Fizjoterapeuci: Współpraca z fizjoterapeutami w celu opracowania planu aktywności fizycznej, który będzie komplementarny do planu żywieniowego.
●    Psychologowie i psychoterapeuci: Współpraca z psychologami i psychoterapeutami, zwłaszcza w przypadkach zaburzeń odżywiania lub problemów emocjonalnych związanych z jedzeniem.
●    Inni dietetycy: Współpraca z innymi dietetykami, szczególnie w dużych placówkach medycznych czy w ramach programów zdrowia publicznego.
 

Jak wygląda pierwsza wizyta u dietetyka?

Pierwsza wizyta u dietetyka jest kluczowym krokiem na drodze do poprawy nawyków żywieniowych i zdrowia. Podczas tej wizyty przeprowadza się szereg działań, które mają na celu dokładne zrozumienie potrzeb i celów pacjenta.

1.    Analiza masy i składu ciała:
W naszej placówce w Poznaniu, wizyta rozpoczyna się od szczegółowej analizy masy i składu ciała za pomocą bioimpedancji. To badanie pozwala ocenić:

●    Procent tkanki tłuszczowej: Określenie, ile procent masy ciała stanowi tłuszcz.
●    Tłuszcz wisceralny: Pomiar tłuszczu wokół narządów wewnętrznych, co ma istotne znaczenie dla zdrowia metabolicznego.
●    Masa mięśniowa: Sprawdzenie masy mięśniowej, co jest ważne dla ogólnej kondycji i tempa metabolizmu.
●    Zawartość wody w organizmie: Ocena stopnia nawodnienia ciała.

Dietetyk dokładnie omawia wyniki z pacjentem, co pomaga w zrozumieniu aktualnego stanu zdrowia.

2.    Wywiad dietetyczny 
Dietetyk przeprowadza szczegółowy wywiad, który obejmuje:

●    Wywiad chorobowy: Informacje o historii zdrowia, obecnych chorobach, przyjmowanych lekach i suplementach.
●    Wywiad żywieniowy: Analiza dotychczasowych nawyków żywieniowych, preferencji smakowych, alergii i nietolerancji pokarmowych.

3.    Ustalenie planu działania
Wspólnie z pacjentem dietetyk ustala:

●    Zasady jadłospisu: Omówienie podstawowych zasad komponowania posiłków dostosowanych do indywidualnych potrzeb.
●    Cele współpracy: Wyznaczenie celów zdrowotnych, takich jak redukcja masy ciała, poprawa wyników badań, zwiększenie energii czy poprawa samopoczucia.
●    Częstość wizyt kontrolnych: Planowanie regularnych wizyt, które pozwolą na monitorowanie postępów i wprowadzanie ewentualnych korekt w planie żywieniowym.

4.    Dodatkowe badania diagnostyczne
Jeśli dietetyk uzna to za konieczne, może zaproponować dodatkowe badania, takie jak:

●    Badania krwi: Sprawdzenie poziomu glukozy, lipidogramu, markerów stanu zapalnego oraz poziomów witamin i minerałów.
●    Testy na alergie i nietolerancje: Identyfikacja ewentualnych reakcji na pokarmy, które mogą wpływać na zdrowie pacjenta.