IBS - zespół jelita drażliwego - jak leczyć?

Data dodania: 06-07-2024

Co to IBS?

- IBS czyli zespół jelita drażliwego to przewlekłe i wyniszczające zaburzenie czynnościowe przewodu pokarmowego, które stanowi ogromny problem wśród mieszkańców krajów wysoko rozwiniętych. Wiąże się to m.in. ze spożywaniem wysoko przetworzonej żywności oraz życia w ciągłym stresie co często w obecnych czasach towarzyszy mieszkańcom krajów zachodnich. Ponadto objawy jelita drażliwego częściej obserwuje się u kobiet.
W praktyce wyróżniamy kilka postaci (podtypów) IBS:
IBS-D – z dominującą biegunką
IBS-C – z dominującym zaparciem
IBS-M – podtyp mieszany
IBS-N – niesklasyfikowany.

Co to IBS?

Przyczyny IBS:

Przyczyną IBS nie są zmiany organiczne w budowie układu pokarmowego i zaburzenia w funkcjonowaniu jelit. Dolegliwość pojawia się nagle z niewyjaśnionych powodów i może przebiegać z różnym nasileniem i z różną powtarzalnością, co bardzo często komplikuje postawienie właściwej diagnozy.
Obecnie uważa się, że mechanizm powstawania tego zaburzenia jest złożony. Istotnymi czynnikami nawzajem na siebie wpływającymi są: predyspozycje genetyczne, wpływy środowiskowe w tym szczególnie wychowawcze i psychosocjalne, zaburzenia na osi mózgowo-jelitowej, a także takie czynniki jak przebyte infekcje, operacje, stres czy nietolerancje pokarmowe.
Wszystkie wymienione czynniki predysponujące mogą prowadzić do zaburzeń w motoryce przewodu pokarmowego, a w konsekwencji, do zespołu jelita drażliwego. Bardzo intensywny tryb życia połączony z niewłaściwą dietą może również prowadzić do powstawania i rozwoju tego zaburzenia. Chroniczny stres może być wyzwalaczem zaburzeń ze strony pracy i motoryki jelit. Ważne jest nie tylko to co jemy, a także to, co myślimy i to, czego doświadczamy.

Objawy IBS:

Objawy zespołu jelita drażliwego (IBS) zależą od postaci choroby i obejmują nawracające biegunki, zaparcia lub zmienne objawy. Ból brzucha, często nasilający się po defekacji, jest nieodłącznym objawem IBS, zwykle zlokalizowanym w okolicach lewego podbrzusza.

Do innych symptomów towarzyszących zespołowi jelita drażliwego zalicza się:
- dyskomfort w okolicy podbrzusza,
- uczucie wzdęcia,
- uczucie parcia w odbycie, nagłej konieczności wypróżnienia czy też niepełnego wypróżnienia,
- zmianę uformowania stolca,
- obecność śluzu w stolcu.
W wielu przypadkach dodatkowo na objawy zespołu jelita drażliwego mogą się nakładać symptomy związane z refluksem żołądkowo-przełykowym, nietolerancją laktozy czy też zespołem rozrostu bakteryjnego SIBO.

Diagnostyka IBS:

IBS to choroba bez zmian organicznych, więc brak specyficznych badań laboratoryjnych potwierdzających ją. Jednak ze względu na podobieństwo objawów do innych groźnych chorób przewodu pokarmowego, zaleca się diagnostykę laboratoryjną w celu ich wykluczenia:
- Morfologia
- CRP
- Karpolektyna w kale.
- TSH
- Przeciwciała przeciwko transglutaminazie tkankowej w klasie IgA oraz badanie całkowitego IgA.

Leczenie IBS:

Leczenie zespołu jelita drażliwego obejmuje farmakologię, indywidualnie dobraną dietę, psychoterapię, redukcję stresu i aktywny tryb życia. Łagodzenie dolegliwości IBS wymaga podejścia wieloaspektowego. Brak jednej uniwersalnej metody skutecznej dla wszystkich pacjentów, ponieważ każdy ma inne potrzeby. Leki stosowane w IBS głównie łagodzą objawy, takie jak antybiotykoterapia (Rifaksymina), leki rozkurczowe (No-Spa), przeciwbiegunkowe (Loperamid) i przeciwzaparciowe (STW-5). Leki przeciwdepresyjne mogą również pomagać niektórym pacjentom, podczas gdy probiotyki wpływają korzystnie na florę bakteryjną jelit.

Dieta przy IBS:

Dieta jest kluczowa w zarządzaniu objawami zespołu jelita drażliwego (IBS). Najskuteczniejsze podejście to dieta Low-FODMAP wyklucza znaczną ilość produktów spożywczych, które zostały przebadane pod kątem zawartości fermentujących węglowodanów. W przypadku produktów zbożowych wyklucza się znaczną część produktów z pszenicy czy żyta, ale także płatki kukurydziane. Wyklucza się lub ogranicza również dużo warzyw i owoców, np. rośliny strączkowe (fasola, bób, soja), warzywa kapustne, jabłka, awokado. Z innych grup produktów niezalecane są m.in. nerkowce, pistacje, miód. Niedozwolona jest również znaczna ilość przetworów mlecznych i ich roślinne odpowiedniki w postaci napoju sojowego, kokosowego czy owsianego.

Wykorzystywane są również inne diety:
- Dieta wysoko- i niskobłonnikowa
- Dieta bezglutenowa
- Dieta lekko strawna

Przejdź do strony głównej Wróć do kategorii BLOG